Kolcogłowy

Kolocogłowy, cierniogłowy (acanthocephala)
Macracanthorhynchus hirudinaceus (kolcogłowy olbrzymi)

Acanthocephala to typ pasożytniczych, robakokształtnych zwierząt bezkręgowych o kolczastej głowie. To duża grupa zwierząt znanych również jako kolcogłowe lub kolczastogłowe, które są powszechnymi pasożytami dzikich zwierząt i niektórych gatunków zwierząt domowych, ale zarażają też ludzi. Zostało opisanych około 1150 gatunków tego pasożyta. Analiza genomu wykazała, że jest on związany z wrotkami. Gatunki pasożytniczych wrotek znajdowane u ludzi obejmują Macracanthorynchus hirudinaceus, Macracanthorynchus ingens, Moniliformis moniliformis, Acanthocephalus rauschi, Pseudoacanthocephalus bufonis, Corynosoma strumosum i Bolbosoma sp. Poszczególne gatunki mają odrębne cykle rozwojowe, w których jako żywiciele pośredni, a czasem końcowi mogą brać udział owady (np chrząszcze), skorupiaki, płazy, ryby. Końcowymi żywicielami są zwykle ssaki, ptaki lub człowiek. Jest to pasożyt kosmopolityczny, występuje na  całym świecie, w tym w Polsce.

Kolcogłowy, cierniogłowy (Acanthocephala)

Są wąskie o długości 1,5–5 mm, ale samica kolcogłowa olbrzymiego (Macracanthorhynchus hirudinaceus) posiada aż do 6,5cm długości. Cechą charakterystyczną kolcogłowów, od której wywodzi się ich nazwa, jest obecność z przodu ciała ryjka opatrzonego wieńcem haczyków i kolców, których używa do przebicia i przytrzymywania ściany jelita gospodarza. Robak nie posiada własnego układu trawiennego i składniki odżywcze czerpie bezpośrednio z jelita gospodarza. Pasożyt składa się z ryjka, szyjki i tułowia. Stadia larwalne są pasożytami bezkręgowców (owadów i skorupiaków), a dorosłe kręgowców (ryb, płazów, ptaków i ssaków), w tym ludzi. Pasożyt posiada więc przynajmniej jednego żywiciela pośredniego. Stadium larwalne kolcogłowa nazywa się akantor, może  także występować druga postać larwalna akantella, która powstaje z pierwszego stadium (uwalnianie larwy z cysty). Możliwe jest powtórne tworzenie cysty (otorbianie się larwy). Oficjalnie zakażenie ludzi jest uważane za rzadkie, ale w rzeczywistości po prostu bardzo słabo opisane są przypadki tych zakażeń, które w rzeczywistości są częste.

Są to pasożyty jajożyworodne, których jaja wydostają się wraz z kałem do środowiska; do gleby lub wody. Dalszy rozwój jest w żywicielu pośrednim. Niektóre kolcogłowe mają dwóch żywicieli pośrednich, gdzie ze skorupiaka przedostają się do ryby drapieżnej. Podobnie zaraża się człowiek poprzez spożycie skorupiaków lub dań z ryb, nieobrobionych wystarczająco termicznie lub surowych. Może to być niedopieczona/niedogotowana ryba drapieżna w galarecie, w tym także faszerowana; np sandacz, szczupak itp, przygotowane przez spieszących się/ oszczędzających kucharzy w restauracji.

U żywiciela ostatecznego wyzwolone osobniki młodociane przyczepiają się do ściany jelita cienkiego, gdzie dojrzewają i łączą się w pary po około 8-12 tygodniach. U ludzi robaki rzadko osiągają pełną dojrzałość lub produkują jaja, dlatego trudno je wykryć, gdyż w czasie badań kału szuka się jaj pasożytów.

Objawy zakażenia:

bóle brzucha,
biegunka,
wymioty,
gorączka,
silne zmęczenie,
zawroty głowy,
drażliwość,
brak apetytu,
bladość,
zmniejszenie masy ciała,
osłabienie,
senność,
szum w uszach,
kaszel,
żółtaczka,
wypukły brzuch,
opóźnienie w rozwoju u dzieci,
sporadyczne odczucie pieczenia około pępka.

Więcej informacji o pasożytach

Pasożyty są częstym problemem, z którym boryka się wiele osób. Nieleczone, mogą prowadzić do poważnych chorób i powikłań. Przywra krwi jest jednym z nich. Diagnostyka pasożytów może być zawiła, dlatego ważne jest, żeby w razie podejrzenia wykonać badanie na pasożyty. Szczególnie narażone na infekcje są dzieci. Pasożyty u dzieci mogą powodować poważne trudności zdrowotne, dlatego ważne jest, by regularnie monitorować ich stan. Jednym z najczęstszych pasożytów jest lamblia, która może wywoływać szereg symptomów. Więcej informacji na temat symptomów lamblii można znaleźć na stronie lamblia objawy. Leczenie pasożytów jest istotne dla utrzymania dobrego stanu zdrowia i zapobiegania powikłaniom. Na stronie pasożyty leczenie znajdują się szczegółowe dane na temat tego, jak efektywnie leczyć pasożyty. Innym poważnym pasożytem jest motylica wątrobowa, o której można przeczytać na stronie motylica wątrobowa. Rzęsistek pochwowy jest również częstym problemem, o którym można przeczytać na stronie rzęsistek pochwowy. W każdym przypadku ważne jest, żeby skonsultować się ze ekspertem w celu uzyskania odpowiedniej diagnostyki i planu leczenia.