Kolcogłowy

Kolocogłowy, cierniogłowy (acanthocephala)
Macracanthorhynchus hirudinaceus (kolcogłowy olbrzymi)

Kolcogłowy, cierniogłowy (Acanthocephala) – typ pasożytniczych, robakokształtnych zwierząt bezkręgowych o kolczastej głowie.

Są wąskie o długości 1,5–5 mm, ale samica kolcogłowa olbrzymiego (Macracanthorhynchus hirudinaceus) posiada aż do 6,5cm długości. Cechą charakterystyczną kolcogłowów, od której wywodzi się ich nazwa, jest obecność z przodu ciała ryjka opatrzonego wieńcem haczyków i kolców, których używa do przebicia i przytrzymywania ściany jelita gospodarza. Robak nie posiada własnego układu trawiennego i składniki odżywcze czerpie bezpośrednio z jelita gospodarza. Pasożyt składa się z ryjka, szyjki i tułowia. Stadia larwalne są pasożytami bezkręgowców (owadów i skorupiaków), a dorosłe kręgowców (ryb, płazów, ptaków i ssaków), w tym ludzi. Pasożyt posiada więc przynajmniej jednego żywiciela pośredniego. Stadium larwalne kolcogłowa nazywa się akantor, z osobnik dorosły nosi nazwę akantella. Oficjalnie zakażenie ludzi jest uważane za rzadkie, ale w rzeczywistości po prostu słabo opisane są przypadki tych zakażeń. Zakażenia człowieka odnotowano w Australii, Azji (Pakistan, Indonezja, Bangladesz, Japonia i Iran), Europie (Rosja i Włochy), USA (Texas, Floryda, Alaska) i Hondurasie oraz w Afryce (Sudan, Nigeria Egipt, Madagaskar). Zostało opisanych około 1150 gatunków tego pasożyta. Analiza genomu wykazała, że jest związany z wrotkami.

Objawy zakażenia:

bóle brzucha,
biegunka,
wymioty,
gorączka,
silne zmęczenie,
zawroty głowy,
drażliwość,
brak apetytu,
bladość,
zmniejszenie masy ciała,
osłabienie,
senność,
szum w uszach,
kaszel,
żółtaczka,
wypukły brzuch,
opóźnienie w rozwoju u dzieci,
sporadyczne odczucie pieczenia około pępka.